De wieken worden gestreken

Eindelijk is het zover. De tweede fase van de restauratie van de Middelste Molen van Cabauw gaat van start. Dit begint met het strijken van de wieken in de eerste week van september. Het uitnemen van de roeden is vooralsnog het meest in het oog springende werk op locatie. De roeden zelf worden in de werkplaats van molenmaker Beijk in Afferden gerestaureerd. De historische molen staat al sinds december 2018 stil, vanwege ernstige technische mankementen.

Pot-roeden

Als eerste worden de houten heklatten uit de wieken gehaald, zodat alleen de ijzeren roeden ofwel de basisbalken van het wiekenkruis overblijven. Deze historische roeden dateren uit 1877 en 1895. De Middelste Molen is een van de vier molens in Nederland waar nog originele Pot-roeden aanwezig zijn. De firma Pot uit Elshout leverde vanaf 1852 ijzeren geklonken roeden. Vóór dat jaartal werden roeden gemaakt van hout.

Handmatig

Omdat er vrij herfstachtig weer wordt verwacht, gebruikt de molenmaker geen kranen of hoogwerkers, maar zullen de roeden met takels en lieren op de ouderwetse manier ‘handmatig’ naar beneden worden gehaald. Waarschijnlijk zullen de roeden de week erna naar de werkplaats in Limburg worden vervoerd. De roeden zijn ruim 27 meter lang, dus hier is speciaal transport voor nodig.

Ingrijpend

Dit is het meest ingrijpende deel van de restauratie, omdat dit betekent dat de iconische Cabauwse molen uit 1773 gedurende een paar maanden zonder wieken in het landschap zal staan. Voor een molenaar natuurlijk een hard gelag. Toch is molenaar Erik Stoop heel blij dat dit gaat gebeuren “omdat dit betekent dat we volgend jaar weer kunnen malen. Dan komt de molen weer tot leven en ik ook!”

Fases

Naast de restauratie van de roeden zullen er werkzaamheden plaats gaan vinden aan het gaande werk (de draaiende onderdelen zoals het bovenwiel), het staande werk (herstel van houtwerk) en wordt de molen in zijn geheel geschilderd. Naar verwachting zal het zeker voorjaar 2021 worden voordat alles gereed is en de molen weer kan draaien en malen.

Vorig jaar is de voorwaterloop van de molen al onder handen genomen. Door onderloopsheid dreigde de molen te verzakken. De muren die deels ondergronds en onder water staan, bleken slechter dan gedacht en lieten op verschillende plekken water door. Deze zijn allemaal volledig hersteld, soms met gebruik van de historische stenen, en weer op volledige sterkte gebracht. Ook is een extra beschoeiing geslagen. Bij de achterwaterloop treden vergelijkbare problemen op. Deze zal in de tweede fase ook aangepakt worden.

Financiering

De tweede fase van de restauratie is financieel mogelijk gemaakt dankzij bijdragen van ondermeer Fonds Erfgoedparels van de Provincie Utrecht, diverse andere fondsen en bijdragen en acties vanuit Stichting Vrienden van de Cabauwse Molen. Ook voor de eerste fase sprongen veel fondsen, sponsoren en donateurs bij, waaronder het Molenfonds.